Vido Liber

Ikarie XB 1
Regie: Jindrich Polák
Jaar van uitgave: 1963
dvd

Lees verder

Brussel (21 & 22 september 2013)

In Amsterdam doen we er al enkele jaren niet meer aan, maar in Brussel wordt de autoloze zondag gevierd alsof het een nationale feestdag betreft. De Steenstraat, om de hoek bij muziekpodium Ancienne Belgique, was gisteren voor de gelegenheid omgedoopt tot Muziekstraat. Op 8 locaties traden 10 acts op, aangevuld met een wandelende blaaskapel die gek genoeg drie nummers achter elkaar speelde van André van Duin. De afwisselende programmering bevatte tevens een optreden in een kledingzaak van de Belgische muzikant Stijn. Zie video hierboven. Voor een kort foto-impressie kun je hier terecht.

Camille Claudel 1915 (Bruno Dumont, 2013) bioscoop (8)
Wolf (Jim Taihuttu, 2013) bioscooop (7)
Jeune & Jolie (François Ozon, 2013) bioscoop (7)
Serpent’s Path (Hebi no michi) (Kiyoshi Kurosawa, 1998) dvd (5)

Gimme The Loot (Adam Leon, 2012) dvd (6)

Links op bovenstaande screenshots zijn graffiti-vrienden Sofia (Tashiana Washington) en Malcolm (Ty Hickson) een beetje aan het dollen in het park. De scène vindt plaats op ongeveer de helft van Gimme The Loot. De twee tieners zijn op dat moment nog steeds van plan een illegale stunt uit te halen tijdens de aankomende wedstrijd van hun minst favoriete honkbalclub New York Mets. De stunt kost $500, een bedrag dat ze bij elkaar proberen te sprokkelen door gestolen spuitbussen te verpatsen en wiet te verkopen aan rijke blanke studentes, het type dat je wel eens op de achtergrond ziet in afleveringen van Girls. De luchtige kleine film laat slechts een glimp zien van de graffitisubcultuur en zal een lichte teleurstelling zijn voor honkballiefhebbers. De vele straatscènes zijn hoogstwaarschijnlijk zonder vergunning in New York City gefilmd. Om te voorkomen dat nietsvermoedende passanten recht in de camera staren, houdt de filmcrew zoveel mogelijk afstand tot de twee hoofdrolspelers. Waarom er in het tweede screenshot dan toch één onschuldige voorbijganger geërgerd zijn hoofd onze kant op wendt? Het zijn de luide stemmen van de verhit discussiërende Sofia en Malcolm en de daarbij gepaard gaande onschuldige schuttingtaal die vrij spel heeft tussen de bomen. Daar kijken ze zelfs in Manhattan vreemd van op.

Rouw Siert Electra (Toneelgroep Amsterdam in de Stadsschouwburg, 14 september)

Wat ik in een film ervaar als een doodzonde, accepteer ik bij toneel als noodzakelijk kwaad, al gaat dat niet vanzelf, zoals ik zaterdag merkte bij een zeldzaam bezoek aan het theater. Het eerste waar ik in het begin van Eugene O’Neills Rouw Siert Electra aan moest wennen was de overdaad aan expositie. Bij een film slaat bij mij lichte wanhoop toe wanneer in dialogen uitgebreid de plot wordt opgelepeld. In veel gevallen gebeurt dat omdat het scenario gewoonweg niet deugt, soms door toedoen van tijdgebrek of omdat een scène tijdens de productie te kostbaar bleek om te filmen. Op het toneel ontkom je niet aan expositie, want het is praktisch lastig een flashback toe te voegen van een gebeurtenis die zich ook nog eens op een andere, verre locatie heeft afgespeeld. Zo heeft Christine Mannon (Janni Goslinga) haar dochter Lavinia (Halina Reijn) in de beginfase van Rouw Siert Electra heel wat uit te leggen over haar stiekeme ontmoeting in New York met minnaar Adam Brant (Hans Kesting). Tegelijkertijd moet de toeschouwer inzicht krijgen in de familieverhoudingen en namen onthouden van personages die nooit of pas veel later hun opwachting maken. Voor het gemak werd tijdens de voorstelling in de Rabozaal van de Stadsschouwburg de stamboom op het toneel geprojecteerd via een ouderwetse overheadprojector en werden familieleden toegelicht en rood omcirkeld door het personage Seth Beckwith (Hugo Koolschijn).

Toneel is tekst. Heel veel tekst. Bij O’Neill worden die teksten vaak met overslaande stem uitgesproken. Een dergelijke excessieve acteerstijl vind ik bij film meestal nauwelijks te harden. Zoiets wil je niet in close-up op een groot doek zien. Bij toneel maakt de fysieke afstand tussen acteur en het publiek het heftige spel dragelijk. Het kostte me bij Rouw Siert Electra enige tijd voordat ik aan het geschreeuw gewend raakte en accepteerde dat het er nu eenmaal bij hoort. Ik vraag me af of ik de filmversie uit 1947 van Dudley Nichols nog zou willen zien. Het lijkt me sterk dat actrice Rosalind Russell Halina Reijn zal overtreffen.

Ryoji Ikeda :: superposition [updated 22 MAR 2013] from ryoji ikeda studio on Vimeo.

Het is onmogelijk via een klein scherm de impact over te brengen van een performance van Ryoji Ikeda. Een paar mensen in de volle zaal van het Muziekgebouw probeerden het afgelopen vrijdag tijdens Superposition met hulp van hun smartphones. Het licht van hun schermpjes voegde zich bij de 21 videoschermen die vooraan bij het podium stonden. Terwijl cijferreeksen en afkortingen elkaar daar in razend tempo opvolgden, leek achter in het decor een immens doek de volle zaal deelgenoot te maken van het ontstaan van het heelal. Zittend aan een lang tafel voor het doek verzonden een man en een vrouw morseberichten op het ritme van een tikkend horloge. Hun teksten en het piepende morsegeluid werden boven de twee zichtbaar gemaakt. Ook hun latere analoge analyses waren op alle schermen te volgen. Vermoedelijk waren we getuige van hun ontdekking van de hemel, maar de geopenbaarde geheimen bleven een raadsel voor het aanwezige publiek. De grootsheid was niet te bevatten voor een bescheiden mensenbrein. Alle informatie kwam tot ons als een immens en ondoorgrondelijk bombardement aan gegevens dat in digitale vorm en met een geluidsniveau van 110 decibel door de zaal bliksemde. Het leek alsof ons brein een uur lang direct gekoppeld was aan een reusachtige computer. Superposition was een overdonderende ervaring.

3:10 To Yuma (Delmer Daves, 1957) dvd (8)
Gloria (Sebastián Lelio, 2013) bioscoop (8)
Exotica (Atom Egoyan, 1994) Blu-ray (8)
Eyes Of The Spider (Kumo No hitomi) (Kiyoshi Kurosawa, 1998) dvd (7)

The Land Of Hope
Regie: Shion Sono
Jaar van uitgave: 2012
Blu-ray

Lees verder

Wat me nu pas opvalt

De opening van de concertfilm Stop Making Sense (Jonathan Demme, 1984) is vrijwel zeker geïnspireerd door de openingsscène van een Amerikaanse cultklassieker uit 1971. Kijk en vergelijk.

Filmoverzicht week 36

In The Fog (Sergei Loznitsa, 2012) Blu-ray (9)
Stories We Tell (Sarah Polley, 2012) bioscoop (8)
Eat Sleep Die (Gabriela Pichler, 2012) bioscoop (7)
The Court-Martial Of Billy Mitchell (Otto Preminger, 1955) dvd (7)
The Odd Angry Shot (Tom Jeffrey, 1979) Blu-ray (6)
Heute Bin Ich Blond (Marc Rothemund, 2013) bioscoop (5)
The Land Of Hope (Shion Sono, 2012) Blu-ray (5)

The Night Of The Unexpected 2013

Lees verder

ajay & ditmer @ zuiderzee-ballade from polderlicht on Vimeo.

Fragmenten van een improvisatie door Ajay Saggar (gitaar) en Ditmer Weertman (klarinet/saxofoon) van de band King Champion Sounds, opgenomen in een voormalige scheepsloods te Durgerdam tijdens Zuiderzee-ballade, de 18de editie van huiskamerfestival Wijsjes Uit Het Oosten, zondag 1 september 2013.

Borgman (Alex van Warmerdam, 2013) bioscoop

Soms lukt het om in een film iets te zien dat niemand anders opvalt. Neem de scène uit Ober (2006) met de grote vogelkooi in het huis van ober Edgar (Alex van Warmerdam). De onfortuinlijke Edgar krijgt van een ongewenste bezoeker een dreun en valt met zijn hoofd tegen de vogelkooi aan. Terwijl hij op de grond ligt, vliegen de vogeltjes geschrokken rondjes achter hem, net zoals vogeltjes die in cartoons rond het hoofd vliegen wanneer een cartoonfiguur een flinke klap heeft gekregen. Het fragment komt kort voorbij in de trailer van Ober (0:55). Ik weet zeker dat Alex van Warmerdam dit Tom & Jerry-effect voor ogen had, maar tot nu toe ben ik niemand tegengekomen die zich het moment kan herinneren en deze gedachte deelt. Borgman opent met een close-up van een blaffende hond. Ik ben waarschijnlijk de enige die meteen moet denken aan de leeuw die speelfilms en cartoons van MGM brullend aankondigt. Waar heel veel mensen wel aan moeten denken bij het zien van Van Warmerdams nieuwste film is Funny Games (1997/2007) van Michael Haneke. Lees verder.

Wijsjes Uit Het Oosten september 2013

Wijsjes Uit Het Oosten gaf gisteren in een loods in Durgerdam een eigen draai aan de Zuiderzee-ballade. Met optredens van Gardening Company, BomberLéo (foto 1), Ajay Saggar (gitaar) & Ditmer Weertman (saxofoon, klarinet) van de band King Champion Sounds (foto 2), Maggie Brown + een afsluitende film. Zie ook video.

Filmoverzicht week 35

Borgman (Alex van Warmerdam, 2013) bioscoop (8)
Blue Jasmine (Woody Allen, 2013) bioscoop (7)
Die Welt (Alex Pitstra, 2013) bioscoop (7)
L'Ordre Et La Morale (Mathieu Kassovitz, 2011) Blu-ray (7)
The Newton Boys (Richard Linklater, 1998) dvd (7)
Deranged (Jeff Gillen & Alan Ormsby, 1974) Blu-ray (6)

Simon Killer (Antonio Campos, 2012) Blu-ray (8)

Simon Killer heeft dit jaar in Nederland alleen gedraaid tijdens het filmfestival in Rotterdam. De film bevat twee Nederlandse verwijzingen die een landelijke distributie hadden gerechtvaardigd. Allereerst is het personage Simon geïnspireerd door een Nederlander. We discussed Joran van der Sloot a great deal in pre-production, vertelt hoofdrolspeler Brady Corbet in een interview dat is terug te vinden in het boekje bij de Blu-ray/DVD-uitgave die deze week in Engeland uitkwam. Van der Sloot was the only point-of-reference for us. Simon Killer speelt zich niet af op Aruba of in Peru, maar volgt een pas afgestudeerde, labiele Amerikaanse student die in Parijs de ene leugen met de ander afwisselt. Hij manipuleert, misleidt en bedriegt totdat hij zichzelf klem zet en geen andere oplossing weet dan als een wild dier om zich heen te slaan. De andere Nederlandse inbreng is terug te vinden op de soundtrack. Simon Killer opent met de Europese hit It Takes A Muscle To Fall In Love uit 1982 van synthpopband Spectral Display. Als je het melodietje hoort zou je niet vermoeden dat het verhaal zo uit de klauwen gaat lopen. Luister mee.

Das Letzte Schweigen
Regie: Baran bo Odar
Jaar van uitgave: 2010
dvd

Lees verder

The Source Family
Regie: Maria Demopoulos & Jodi Wille
Jaar van uitgave: 2012
dvd

Lees verder

Una Pistola En Cada Mano
Regie: Cesc Gay
Jaar van uitgave: 2012
bioscoop

Lees verder

The Source Family (Maria Demopoulos & Jodi Wille, 2012) dvd (7)
Elysium (Neill Blomkamp, 2013) bioscoop (7)
Nel Regno Di Napoli (Werner Schroeter, 1978) dvd (7) (foto)
Alceste À Bicyclette (Philippe Le Guay, 2013) bioscoop (6)
Der Bomberpilot (Werner Schroeter, 1970) dvd (5)
Passion (Brian De Palma, 2012) bioscoop (5)
The Look Of Love (Michael Winterbottom, 2013) bioscoop (4)
Juan Of The Dead (Alejandro Brugués, 2011) Blu-ray (3)

Museum Hours
Regie: Jem Cohen
Jaar van uitgave: 2012
bioscoop

Lees verder

Mud
Regie: Jeff Nichols
Jaar van uitgave: 2012
bioscoop

Lees verder

De rest van de week in cijfers

Mud (Jeff Nichols, 2012) bioscoop (8)
Das Letzte Schweigen (The Silence) (Baran bo Odar, 2010) dvd (7)
Behind The Candelabra (Steven Soderbergh, 2013) bioscoop (7)
Life @ Lowlands (Lisa Boerstra, 2013) bioscoop (7)
SubUrbia (Richard Linklater, 1996) YouTube (7)
Safety Not Guaranteed (Colin Trevorrow, 2012) bioscoop (6)
Dead Silence (James Wan, 2007) Blu-ray (4)
Doomsday Book (Pil-Sung Yim & Kim Jee-Woon, 2012) Blu-ray (3)

Le Passé (Asghar Farhadi, 2013) bioscoop (8)

La Passé is niet zo briljant als Asghar Farhadi’s Oscar-winnende vorige film A Separation (2011). In zijn nieuwe film stapelen de misverstanden zich naar mijn smaak teveel op. Ik moest zo vaak de zeilen bijzetten, dat ik tegen het eind van de film mijn richtingsgevoel dreigde kwijt te raken. Bij een van de laatste ontboezemingen in het verhaal had ik het gevoel dat iets niet helemaal klopte en werd ik minutenlang afgeleid door mijn eigen gepeins. Het zal vast gelegen hebben aan een kortstondige onoplettendheid mijnerzijds. Farhadi heeft de touwtjes te strak in handen voor het maken van inhoudelijke vergissingen. De regisseur maakt er geen gewoonte van zaken aan het toeval over te laten, anders was hij niet in staat geweest zo’n magnifieke slotscène te draaien. Ik zou de film alleen al vanwege die scène nog een keer willen zien, om er zeker van te zijn dat er inderdaad geen montage aan te pas is gekomen. De camera beweegt zich vanaf aanvang van het verhaal met gemak door kleine ruimtes, terwijl de acteurs elkaar verbaal te lijf gaan. Een enkele keer blijft de camera plagerig achter glas staan en zijn de dialogen onhoorbaar. Dankzij de uitgekiende cameraposities is de kijker binnen enkele minuten vertrouwd met het huis van Marie (Bérénice Bejo) en dat is knap, want eigenlijk hebben we vanwege de aanhoudende gesprekken, en het lezen van de vele ondertitels, nauwelijks gelegenheid de omgeving in ons op te nemen. Het huis voelt vertrouwd, maar niet als thuis, precies zoals de teruggekeerde Ahmad (Ali Mosaffa) het ervaart.

Metéora (Spiros Stathoulopoulos, 2012) bioscoop (6)

De laatste tijd word ik in de Amsterdamse bioscopen iets te vaak geconfronteerd met films die in een te lage resolutie worden vertoond. Het kan zijn dat ze met een goedkope camera zijn opgenomen of dat er bij het overzetten naar de digitale drager iets is misgegaan. Of het ligt aan de apparatuur in sommige zalen. Recente voorbeelden van matige beeldkwaliteit zijn Io Sono Li (in de onderste zaal van Rialto), Safety Not Guarenteed (zaal 1 in Studio K) en The Last Elvis en Metéora (beide in zaal 3 van EYE). Als Metéora een onbeweeglijk schilderij was, zou een lagere resolutie niet erg zijn geweest. De film opent met een geschilderd drieluik, met links en rechts de portretten van de hoofdpersonages, in het midden het landschap waar ze in verblijven en onderaan een doolhof dat leidt naar de hel. Daarna zien we de echte kloosters en steile rotspartijen. Ze lijken getekend met een digitale penseel, maar Metéora bestaat echt en is onder meer gebruikt als locatie in de James Bond-film For Your Eyes Only uit 1981. Precies tussen de kloosters van de non (Tamila Koulieva-Karantinaki) en die van de monnik (Theo Alexander) groeit op een rots een eenzaam boompje. Meteen als de film in beweging komt, worden de pixels zichtbaar, wat vooral in totaalshots heel erg opvalt. De non en de monnik ontmoeten elkaar in het geheim in het dal. Vanuit de verte zien hun gezichten eruit als slordige schetsen. In de rest van de film hebben losstaande voorwerpen en verre personages allemaal een onbedoelde halo om zich heen, alsof de camera lichtelijk dubbel ziet. Ornamenten op de kaft van een antieke bijbel veranderen in een duizelingwekkende pixeldrab. De lelijkheid van het beeld maakte het voor mij lastig het kalm verbeelde verhaal over twijfel, geloof, (wan)hoop en verboden liefde volledig te waarderen.

Upstream Color
Regie: Shane Carruth
Jaar van uitgave: 2013
Blu-ray

Lees verder

De rest van de filmweek in cijfers

• Le Passé (Asghar Farhadi, 2013) bioscoop (8)
• Upstream Color (Shane Carruth, 2013) Blu-ray (8)
• Bestiaire (Denis Côté, 2012) dvd (7)
• It’s Such a Beautiful Day (Don Hertzfeldt, 2012) Pluk De Nacht (7)
• Cherchez Hortense (Pascal Bonitzer, 2012) bioscoop (6)
• Hier Is Harry Merry (Joke Olthaar, 2013) Pluk De Nacht (5)
• The ABCs of Death (26 directors, 2012) Blu-ray (3)

Maniac
Regie: Franck Khalfoun
Jaar van uitgave: 2012
Blu-ray

Lees verder

The Bling Ring (Sofia Coppola, 2013) bioscoop (5)

The Bling Ring is net zo leeg als het leven van de hoofdpersonages. Verveelde rijkeluiskinderen in een door de zon verbleekt Californië stelen bij verveelde societysterren die zo onverstandig zijn hun huissleutel onder de deurmat te bewaren. De nachtelijke bezoekjes aan verlaten villa’s herhalen zich en herhalen zich, totdat tegen het einde van de film het arrestatieteam onvermijdelijk voor de deur staat. Dat het tot aanhoudingen komt wordt vroeg aangekondigd door flash forwards met spijtbetuigingen van de daders. Het is onmogelijk medelijden met ze te hebben. Het lot van de slachtoffers kan al me helemaal niets schelen. De film gaat er gemakshalve van uit dat ik weet wie al die genoemde talentloze beroemdheden zijn. Ouders en docenten zijn zo goed als afwezig in het verhaal. De enige moeder die haar dochters probeert op te voeden en wijze levenslessen meegeeft, is een voormalige Playmate (comédienne Leslie Mann, de vrouw van Judd Apatow) die Angelina Jolie als ultiem rolmodel beschouwd. Dat is bijna grappig, maar The Bling Ring is een afstandelijke reconstructie en geen satire. Zoals te verwachten in een film van Sofia Coppola valt er weinig aan te merken op de soundtrack, met ditmaal onder meer muziek van Can, Klaus Schulze, Plastikman en Oneohtrix Point Never. De voormalige zanger van de Britse band Bush speelt een bijrolletje als dubieuze clubeigenaar en heler.

Maandoverzicht juni/juli 2013: hoogte- en dieptepunten film & muziek

Lees verder