Vido's FilmZine

22nd Amsterdam Fantastic Film Festival (1): Fragile en Storm

Fragile (2005) van Jaume Balagueró

In de Engelstalige Spaanse horrorfilm Fragile worden ergens halverwege twee grijze oude dametjes ingezet in een vergeefse poging gaten in het scenario te dichten. Allervriendelijkst, lichtelijk bezorgd en onverstoorbaar glimlachend lepelen ze banaliteiten op waar genreliefhebbers echt niet meer van wakker liggen. 'Het leven is het pad dat we moeten bewandelen naar the other side,' orakelen ze een wijsheid waar je niet graag een siertegel mee wilt vullen. Hoofdpersonage Amy (gespeeld door Calista Flockhart uit Ally McBeal, de actrice met de neus van Michael Jackson) luistert en knikt ernstig. Ze is helemaal uit Amerika overgevlogen om een paar dagen als nachtzuster te werken in een heel erg griezelig ogend kinderziekenhuis op The Isle Of Man, een decor dat gediend kan hebben in filmklassiekers Rebecca of The Haunting, echt een plek om zonder zorgen je zieke kind achter te laten. Door een treinongeluk elders op het eiland zijn de overige ziekenhuizen overvol en wordt de verhuizing van het vervallen kinderziekenhuis enige tijd uitgesteld. Amy heeft net gehoord dat haar voorgangster de verhuizing niet heeft afgewacht, uit angst voor de spookverschijning die zich ophoudt op de sinds 1959 ongebruikte tweede verdieping. Vlak voordat de vorige zuster buiten beeld met haar auto verongelukt, heeft ze, eveneens buiten ons gezichtsveld, de naar verluid helderziende dametjes om raad gevraagd. Hun verhaal beloofde haar geen goeds, want mensen zien geesten als ze zelf op het punt staan te overlijden. Het is maar dat je het weet.

Nachtzuster Amy beleeft een paar benauwde nachten. Ze wordt uit haar slaap gehouden door een kleine groep bange patiëntjes en door de schrikeffecten die regisseur Jaume Balagueró het liefst met veel luide donderslagen en bliksemschichten de bioscoopzaal in smijt. De pillen slikkende Amy wil de kinderen niet in de steek laten omdat ze (buiten beeld) eerder in haar carrière een keer heeft gefaald en dat geen tweede maal wil laten gebeuren. Op de kinderen en met name het helderziende meisje Maggie na gelooft niemand van het personeel in de spookgeruchten, tot het te laat is en het gebouw trilt en schudt, lichtbakken naar beneden donderen en scheuren luidruchtig muren splijten. Even lijkt onze favoriete nachtzuster na zoveel geweld haar laatste adem uit te blazen en is een geruststellend Hollywoodeinde ver te zoeken. Een ridicule sprookjeswending in de stijl van Walt Disney biedt gelukkig uitkomst, tot groot vermaak van het publiek in bioscoopzaal Calypso (al lijkt het me sterk dat de regisseur hun gelach en gegniffel heeft voorzien).

Na haar bovennatuurlijke avontuur opent Amy langzaam haar ogen in een ander ziekenhuis. De twee anonieme wijze oude dametjes staan naast haar bed, nog net zo vriendelijk grijnzend als tijdens hun eerdere scène. Net als de toeschouwer zit Amy met een prangende vraag aangaande de innerlijke logica van de film. 'Hoe komt het toch dat ik nog leef ondanks het feit dat ik een spook heb gezien?' vraagt ze, moeizaam fluisterend. Een van de dametjes weet het meest gemakzuchtige verlossende weerwoord: 'Mijn beste kind, sommige vragen kunnen maar beter onbeantwoord blijven'. Waarna de oude dametjes uit beeld schuifelen, terug naar het bejaardentehuis, terug naar hun bakjes koffie en een aai over hun bol.

Door het ondeugdelijke plot, in combinatie met de goedkope effecten, het overacteren van Amy tijdens haar emotionele momenten en de soms onverstaanbare bijrolspelers (laat Spaanse acteurs nooit Engels spreken!), moet Fragile wel een van de slechtste films zijn op het 22ste Amsterdam Fantastic Film Festival. Ik was niet de enige die teleurgesteld de uitgang zocht. 'Dat waren de meest zinloze negentig minuten uit mijn leven,' jammerde een van de bezoekers voor mij bij het verlaten van de zaal.

Storm (2006) van Måns Mårlind en Björn Stein

Eerder op dezelfde zaterdagmiddag draaide gelukkig een iets betere film: Storm van het Zweedse duo Måns Mårlind en Björn Stein. In Storm leidt journalist Donny (Eric Ericson) een ledig en eenzaam bestaan, voornamelijk schrijvend over de jetset in Stockholm en met flinke katers wakker wordend vanwege een teveel aan gratis drankjes en andere verdovende middelen. Middenin de nacht, zittend achterin een taxi, is hij getuige van een wilde achtervolging. Een paar ongure kaalhoofden rent achter een sportieve roodharige schone aan (Eva Röse, de Zweedse Nadja Hüpscher). Ze deelt een paar rake klappen uit en springt bij Donny op de achterbank, hem meeslepend in een avontuur dat een kruising is tussen een verfilmd stipverhaal en een computerspel, met een zeer gewilde, kleine vierkante kubus als centraal object. In de vermakelijke, vlotte eerste helft van Storm leent het regisseursduo thematisch en filmtechnisch flink uit het repertoire van David Fincher (met name de cynische voice-over en de groenverlichte fotografie uit Fight Club en de onophoudelijke actie uit The Game). In de veel tragere en dromerige tweede helft blijkt de kubus voor Donny een persoonlijke doos van Pandora. De achtbaan verandert in een puzzeltocht.

Donny wordt geconfronteerd met zijn verdrongen traumatische jeugd, zijn dubieuze pubertijd en de reden waarom hij zowel geestelijk als fysiek geen gevoel meer heeft. Met het tempo verandert ook de toon van de film. De hoofdpersoon is niet langer meer een aandoenlijke loser, maar een jongeman met naargeestige trekjes en een duister verleden dat hem snel stukken minder sympathiek maakt. Wat Storm ook minder geslaagd maakt is de platte symboliek. In het hoofd van Donny vechten goed en kwaad tegen elkaar. De roodharige vrouw vecht voor het behoud van Donny's goede kant. Ze moet het in bloederige confrontaties opnemen tegen het duiveltje dat in het andere oor van de hoofdpersoon fluistert. Lang voor de uitslag van het gevecht was ik vanwege Donny's metamorfose de interesse in zijn lot allang verloren.