Vido's FilmZine

De Heineken Ontvoering (Maarten Treurniet, 2011) bioscoop (6)

Na het zien op televisie van een losse, uit de context gerukte scène van De Heineken Ontvoering, was ik bang bij de volledige film teveel afgeleid te zullen worden door het dik aangezette Amsterdamse accent van personage Frans (Teun Kuilboer). Frans is de meest irritante van de vier ontvoerders, maar ondanks zijn iets te prominente aanwezigheid in zijn eerste scène, bleek mijn vrees ongegrond. Frans is slechts een noodzakelijke stoorzender aan de zijlijn. Hoofdpersoon Rem (een uitstekende Reinout Scholten van Aschat) doorziet de poses van Frans en weet dat hij de druktemaker eenvoudig kan overtroeven dankzij een natuurlijk charisma. De ontvoering van Heineken is voor Rem een mooie aanleiding zijn aangeboren leiderschap te bewijzen. En passent pikt hij Frans’ vriendin Lisa (Sallie Harmsen) in.

De eerste helft van De Heineken Ontvoering valt reuze mee. Het script is zo verstandig zich in deze fase te concentreren op Rem. Hij is immers het personage van wie het karakter een belangrijke verandering ondergaat en hij is de directe opponent van Heineken (Rutger Hauer), het centrale personage in de tweede helft van de film. De voorbereidingen op de ontvoering en de karakterontwikkeling van Rem verlopen in een beheerst tempo. De gebeurtenissen maken een plausibele indruk en de ontvoering, bij het kantoor van Heineken (een monumentaal pand aan het Eikenplein in Amsterdam-Oost, letterlijk bij mij thuis om de hoek), is spannend, zelfs met voorkennis. Vastgeketend in een benauwd hok op een industrieterrein heeft Heineken alle reden bijna te ontploffen van frustratie en woede. Hauer kiest er terecht voor de woede kracht te geven door het achter zijn ogen te laten koken. Het doet de verbitterdheid en de onmacht van de biermagnaat alleen maar sterker overkomen.

In de tweede helft van de film staat de wraak van Heineken centraal. Hij zal de daders koste wat kost terugpakken en heeft zijn zinnen in het bijzonder gezet op Rem, de ontvoerder die hem tijdens de gevangenschap heeft getreiterd en gekleineerd. Het voorwerp waar hij Rem mee identificeert roept vraagtekens op, want hoe is dat voorwerp ooit in het afgesloten hok terechtgekomen? Het gestadige verteltempo uit de eerste helft maakt plaats voor een fragmentarische aanpak, wat gedeeltelijk voortkomt uit het feit dat de vier ontvoerders alle kanten opvluchten. Waar in de eerste helft alle tijd was, doet de afwikkeling in de tweede helft op sommige momenten gehaast aan. De meeste haast heeft de film op Sint Maarten. Na hun gevangenschap in Frankrijk worden Rem en Cor (Gijs Naber) door de Franse autoriteiten naar het Franse deel van het eiland gevlogen. De ontvoerders mogen niet aan Nederland uitgeleverd worden en denken probleemloos aan het strand bij te kunnen komen, onwetend over Heinekens groots aangepakte plan de twee naar Nederlands grondgebied te dwingen. De gebeurtenissen worden zo extreem gecomprimeerd dat realiteit omslaat naar farce. De geloofwaardigheid neemt zienderogen af. Met hulp van zijn vrouw, plaatselijk autoriteiten en de DJ van een radiostation laat Heineken de eilandbevolking ophitsen. Binnen luttele minuten ontstaat een volksopstand, inclusief georganiseerde betogingen en gemobiliseerde bewapende buurtwachters. Het is een tamelijk idiote episode, uitmondend in een vechtscène, omdat de film in deze fase blijkbaar nog wat actie moest gebruiken. Na alle drukte mondt de onvermijdelijke laatste confrontatie tussen ontvoerder en ontvoerde niet alleen voor Heineken uit in een anticlimax, maar ook voor de kijker.