Vido's FilmZine

Children Of Men (2006) van Alfonso Cuarón (bioscoop)

Het jaar is 2027 en mensen luisteren nog steeds naar Radiohead. Nog slechter nieuws is dat mensen in 2027 geen kinderen meer kunnen krijgen. De mensheid zal vijftig jaar later niet meer bestaan. Wie het jongst is, is meteen de beroemdste persoon op aarde. De film Children Of Men opent in futuristisch Londen met het nieuwsbericht dat de jongste man op de planeet zojuist is neergestoken door een fan. Het bericht is overal te zien: op grote schermen tegen winkelgevels, op bewegende beelden aan de zijkanten van dubbeldekkers, op alle computerschermen en op de televisie in de koffieshop waar de even cynische als apathische Theo (Clive Owen) zijn dagelijkse bakkie leut haalt. Hij is de enige in de menigte die geen traan kan laten om de beroemde dode. Hij heeft de koffiezaak nog maar net verlaten of een bom ontploft. Met piepende oren meldt Theo zich af op kantoor en hij ontvlucht de vervuilde stad om bij te komen bij zijn oude hippiemaatje Jasper (Michael Caine) met wie hij, beschermd door omringende bomen, in relaxte stemming babbelt over de stand van zaken in de wereld. Terug in Londen wordt hij kortstondig ontvoerd door de rebellengroep The Fishes die ondergronds strijd levert tegen het extreme anti-immigratiebeleid van de Britse regering. De groep wordt geleid door Theo's ex-vrouw Julian (Julianne Moore) met wie hij twintig jaar eerder gezamenlijk actie voerde tegen het onrecht in de wereld. Ondanks hun bruusk verbroken relatie vertrouwt ze hem nog steeds. Ze vraagt Theo of hij bij zijn in politieke kringen invloedrijke broer een reisdocument wil regelen voor een speciale geheime missie. Het is voor Theo het begin van een hachelijke tocht door zijn fascistoïde geregeerde land in een poging het kleine beetje hoop veilig te stellen dat de wereld nog rest.

In de paar Nederlandse recensies die ik over Children Of Men las, wordt zeer gematigd over de film geschreven. De Filmkrant spreekt van een 'interessante mislukking' en Het Parool kan de film enkel aanraden voor doemdenkers. Ik behoor blijkbaar tot de laatste categorie, want ik heb me gewillig door de film laten meeslepen, maar ik ben dan ook iemand die zeer opgewekt wordt van depressieve muziek. De wereld in Children Of Men ziet er fraai toegetakeld uit. Door de zwaar vervuilde, grauwe straten racen riksja's tussen het drukke verkeer door. In indrukwekkende massascènes worden hele wijken gezuiverd van illegale buitenlanders (fugi's). Aan de rand van de stad vallen meutes daklozen getraliede treinen en bussen aan. Toekomstig Londen is een uitvergroting van het huidige Londen. De verantwoordelijke overheid blijft wijselijk buiten beeld. De Mexicaanse regisseur Alfonso Cuarón en zijn production designers overdrijven expres in het uitbeelden van de uit de hand gelopen toekomst. Een goed voorbeeld daarvan is het verblijf van Theo's broer Nigel (een korte rol voor Danny Huston). De man durft uitgesproken stinkend rijk te zijn tussen de armoede. Hij kan zich Battersea Power Station als huis veroorloven en is decadent genoeg om het markante bouwwerk van buiten te versieren met het oorspronkelijk in Amsterdam ontworpen opgeblazen varken zoals dat zweeft op de hoes van Pink Floyds album Animals. Theo komt binnen op de klanken van The Court Of The Crimson King van King Crimson. In de ontvangstruimte staat het gehavende origineel van Michelangelo's Davidsbeeld en de wand in de eetruimte wordt opgesierd door de originele Guernica van Picasso.

Children Of Men zit vol details, meestal zonder uitleg om zo de vervreemding zijn werk te laten doen. Wat mankeert bijvoorbeeld de zoon van broer Nigel die als een androïde met kortsluiting zwijgzaam aan de eettafel zit? Hoe komt het dat alle dieren in de film zich zo extreem tot Theo aangetrokken voelen? De opvallende details zitten ook in de soundtrack, zoals het gebruik van de percussie van Test Department als huisalarm. Alfonso Cuarón gaat slim om met de cast in zijn film, zorgend voor een vroege verrassing die ik liever niet verklap. De ongeloofwaardigheid van Theo's avontuur is makkelijk te vergeten bij enkele briljant uitgevoerde actiescènes, zoals het moment in het bos wanneer een achteruit rijdende auto wordt aangevallen door een wilde meute en de ongewapende inzittenden proberen een achtervolgende motor uit te schakelen, of zoals tijdens de climax in de film wanneer Theo belandt in een vuurgevecht op oorlogssterkte, midden in een afgesloten vluchtelingenkamp nabij de kust. Er moet in die laatste scène wel het een en ander digitaal zijn opgepoetst, want het lijkt me wel heel erg moeilijk om in één camerabeweging minutenlang ongeschonden voorbij vliegende kogels en ontploffingen te lopen en trappen te beklimmen van een belegerd pand zonder dat er technisch iets ontzettend mis gaat, op een paar bloedspatten op de cameralens na. Zulke benauwende scènes geven geen moment rust en door die constante onrust krijg je als kijker meer en meer het gevoel zelf deel uit te maken van de actie. Alleen al door dit soort momenten is Children Of Men wat mij betreft een moderne klassieker die het van de geschoolde critici voorlopig nog niet mag zijn.

Don Juan in Mexico
Sólo Con Tu Pareja (1991) van Alfonso Cuarón (dvd op Criterion, Regio 1)
Tegelijk met Children Of Men verscheen op de dvd het debuut van dezelfde Mexicaanse regisseur Alfonso Cuarón. Misschien ken je hem van zijn doorbraakfilm Y Tu Mamá También en anders wel van zijn eerste blockbuster Harry Potter And The Prisoner Of Azkaban. Cuaróns debuutfilm Sólo Con Tu Pareja uit 1991, over de vrolijke rokkenjager Tomás Tomás, is iets teveel een klucht op z'n John Lantings. Toch schemert het filmtalent van de Mexicaan door tussen de seksueel getinte zotheid. De scène waarin de moderne Don Juan tussen twee appartementen in zijn flat heen en weer rent om twee geliefden tegelijk te beminnen, zou te veel van het verkeerde zijn geweest als Tomás Tomás niet halverwege, buiten balancerend op een vensterbank, wordt afgeleid door stewardess Clarisa die, zonder dat ze zich gadegeslagen voelt, als in een balletdans de veiligheidsvoorschriften aan het doornemen is. Het is een van de handjevol poëtische momenten in een verder iets te doldwaze film.

Ongewassen onderbroekenlol
Clerks II: The Passion Of The Clerks (2006) van Kevin Smith (bioscoop)
Met Clerks II bewijst Kevin Smith meer talent te hebben als schunnige stand-up comedian dan als filmregisseur. Na de eerste Clerks uit 1994 heeft hij geen fatsoenlijke film op zijn naam weten te zetten en zelfs zijn bejubelde debuut overleefde bij mij de tweede kijkbeurt niet. Kevin Smith is een puberale dertiger die nog steeds dubbel ligt bij grappen over poep, pies en bestialiteiten. Minuten lang laat hij zijn hoofdpersonages bakkeleien over een apert onleuke ass to mouth-grap zonder toe te werken naar een bevredigende clou. Ver-moei-end! De schaarse filmgrappen kunnen nog wel een glimlach teweegbrengen, net zoals ze dat deden tijdens de lezingen die Smith vastlegde op de video An Evening with Kevin Smith, maar voor de rest blijft Clerks II ver onder het niveau nihil van Keenen Ivory Wayans en Adam Sandler. Met de cameravoering is het nog beroerder gesteld dan een gemiddelde aflevering van elke willekeurige soapserie en de poging tot drama verdrinkt in overdadige ongeinbagger.

Klassieker
The Reckless Moment (1949) van Max Ophüls (dvd, import)
Het label Second Sight is verantwoordelijk voor The Max Ophüls Collection, een serie uitgaven van de invloedrijke regisseur Max Ophüls. De dvd-uitgave van The Reckless Moment bevat een uitgebreide introductie door regisseur Todd Haynes en is de enige met een audiocommentaar. Lutz Bacher, auteur van Max Ophüls In The Hollywood Studios, gaat gedetailleerd in op de manier waarop de van oorsprong Duitse regisseur probeerde in Amerika een artistieke, Europese manier van filmen te combineren met de conventies van Hollywood. Ophüls hield van lange, complexe takes, terwijl zijn studio het liever simpel in hapklare, makkelijk te hermonteren brokken had. Met zijn lange takes zat de regisseur echter eerder voor dan achter op schema en daardoor glipten een paar mooie voorbeelden van zijn visuele vertelwijze door de producermazen. The Reckless Moment vertelt over een moeder (Joan Bennett) die haar dochter probeert te beschermen nadat die per ongeluk haar louche, veel oudere minnaar dodelijk heeft verwond. De dode man had schulden en het hulpje (James Mason) van de schuldeiser ontdekt liefdesbrieven van de dochter. Via chantage probeert hij geld bij de moeder los te peuteren. Stanley Kubrick en Martin Scorsese zijn slechts twee van de vele beroemde regisseurs die de invloed van Ophüls? filmtechnieken toepasten in hun eigen werk. Van The Reckless Moment verscheen in 2001 een redelijke remake onder de titel The Deep End met Tilda Swinton in de rol van de moeder.