Vido Liber

Cave Of Forgotten Dreams 3D (Werner Herzog, 2009) bioscoop (7)

Drie jaar na de première van Cave Of Forgotten Dreams heeft de documentaire van Werner Herzog vorige week alsnog de Nederlandse bioscoop gehaald. Ondertussen had ik uit ongeduld eerder dit jaar de Blu-ray aangeschaft en er in juni een stukje aan gewijd op deze site. Om die reden beperk ik me vandaag tot het technische aspect van de film en de vraag of 3D iets toevoegt aan de inhoud. Nee en ja. Wat me bij de Blu-ray al opviel was het fletse beeld in sommige shots. Enkele scènes zijn opgenomen met een goedkoop cameraatje. Het apparaat is licht genoeg om aan een van afstand bestuurbare minihelikopter te monteren en handig voor een verkennend eerste bezoek aan de grot van Chauvet in de Franse Ardèche. De kwaliteit van het cameraatje is matig. Zowel op het televisiescherm als op het grote doek leveren de opnamen een instabiel en blubberig beeld op. 3D maakt het er niet mooier op. Integendeel. Als de camera onder de Pont d'Arc door vliegt, worden de pixels ook 3D en veranderen voorbijvliegende vogels in hinderlijke digitale glitches. De camera kijkt scheel als een crewlid het helikoptertje tegen het eind van de film opvangt. Het driedimensionale effect is bij de beelden van het eerste bezoek aan de bijna 30.000 jaar oude rotsschilderingen in de grot overduidelijk achteraf aangebracht. Het gevolg is dat personen op zeer onnatuurlijke wijze opgaan in de vorm van de rotsblok waar ze voor staan.

Pas als bij een vervolgbezoek aan Chauvet een speciale 3D-camera langs de spelonken glijdt, wordt duidelijk waarom Herzog de schilderingen per se in 3D wilde tonen. De dieptewerking heeft wel degelijk een toegevoegde waarde. Op het platte televisiescherm is nauwelijks te zien hoe grillig de structuur van de rotswanden is en hoe de oerschilder daar indertijd dankbaar gebruik van heeft gemaakt. Met de zware 3D-bril op de neus komt het vernuft van de kunstenaar volledig tot zijn recht. Een van de beste voorbeelden is de tekening van een bizon, waarbij het lichaam is aangebracht op een ovale uitstulping en hoofd en ledematen daar omheen zijn geschilderd. De volle vacht van het dier wordt zo heel treffend weergegeven. Het is nu veel duidelijker hoe diep sommige dieren in spelonken zitten verborgen. Door 3D is ook te zien hoe de schilderingen zich verhouden tot de bezoekers. Mensen blijken in de grotere ruimtes veel kleiner ten opzichte van de omgeving. De grot is groter dan ik in 2D dacht. Het reliëf van het grotoppervlak, bezaaid met botten van beren en andere beesten, is helderder geworden, net als de glinstering van de kristallen in de stalactieten. De akoestiek van Ernst Reijsegers soundtrack komt precies overeen met de diepte van de grot. 3D wekt de suggestie dat we de tekeningen kunnen aanraken. Dichterbij zal de gewone sterveling nooit komen. Zal de geplande replica van de grot van Chauvet de 3D-ervaring kunnen overtreffen?